Thông tin - Kiến thức
DẤU HIỆU CẢNH BÁO CƠN THIẾU MÁU NÃO THOÁNG QUA
Cơn thiếu máu não thoáng qua (TIA), hay còn gọi là đột quỵ thoáng qua, là tình trạng tạm thời thiếu máu lên não do tắc nghẽn mạch máu. Triệu chứng của TIA thường giống như đột quỵ nhưng chỉ kéo dài dưới 1 giờ, thường là vài phút.
Mặc dù thiếu máu não ít nguy hiểm hơn đột quỵ, nhưng không nên chủ quan. Đây là lời cảnh báo cho thấy bạn có nguy cơ cao bị đột quỵ trong tương lai. Do đó, việc theo dõi sát sao và điều trị tích cực là rất quan trọng để hạn chế tối đa di chứng nguy hiểm.
1. Các dấu hiệu của thiếu máu não thoáng qua
Cơn thiếu máu não thoáng qua, hay còn gọi là tai biến mạch máu não thoáng qua, thường mang đến những biểu hiện giống như đột quỵ não. Tuy nhiên, điểm khác biệt chính nằm ở thời gian tồn tại của các triệu chứng. Ở cơn thiếu máu não thoáng qua, các triệu chứng thường chỉ kéo dài từ vài phút đến vài giờ, không quá 24 giờ, và không để lại tổn thương vĩnh viễn cho tế bào não (không kèm theo nhồi máu não). Nguyên nhân dẫn đến tình trạng này gồm tắc nghẽn mạch nhánh động mạch não hoặc do giảm lưu lượng tưới máu cục bộ hoặc toàn thể.
Những người bị xơ vữa động mạch là đối tượng nguy cơ cao bị cơn thiếu máu não thoáng qua. Do tắc nghẽn nhánh động mạch não. Ngoài ra, còn do kết quả của sự giảm tưới máu do thiếu oxy máu nặng, giảm khả năng vận chuyển oxy của máu,… Nếu không theo dõi và điều trị tốt, người bệnh phải đối mặt với đột quỵ não bất cứ lúc nào.
Nguyên nhân chính dẫn đến cơn thiếu máu não thoáng qua thuyên tắc mạch, thường từ động mạch cảnh hoặc động mạch đốt sống.
- Cơn thiếu máu não thoáng qua kết thúc khi động mạch bị tắc nghẽn do xơ vữa hoặc cụ máu đông được tái thông. Các triệu chứng khởi phát đột ngột, thấy rõ với 4 dấu hiệu đặc trưng như sau:
- Dấu hiệu ở mặt: Khi hai bên mặt nhìn không đối xứng nhau, một bên mặt thường xệ hẳn xuống.
- Dấu hiệu ở giọng nói: Bệnh nhân gặp khó khăn khi mở miệng phát âm, nhiều trường hợp không thể nói rõ tiếng hoặc nói câu dài.
- Dấu hiệu ở tay: Bệnh nhân bị yếu hoặc tê bì tay, có thể xảy ra ở một bên hoặc cả hai bên tay. Khi cố cử động, tay có thể tự rơi xuống không kiểm soát.
Thông qua biểu hiện bệnh, rất khó để phân biệt người bệnh bị cơn thiếu máu não thoáng qua hay đột quỵ não. Các chuyên gia khuyến cáo, khi ghi nhận bất cứ dấu hiệu nào như trên, cần gọi xe cấp cứu đưa bệnh nhân đến bệnh viện càng sớm càng tốt. Mặc dù ít gây ra tổn thương thần kinh nặng nề nhưng nếu không can thiệp chậm trễ, người mặt vẫn phải đối mặt với di chứng lâu dài.
Những người đã xuất hiện cơn thiếu máu não thoáng qua có nguy cơ đột quỵ não rất cao do nguyên nhân gây ra hai tình trạng này là giống nhau. Theo các nghiên cứu, nguy cơ xảy ra đột quỵ não cao nhất là sau cơn thiếu máu não thoáng qua từ vài ngày đến vài tuần.
2. Chẩn đoán và điều trị cơn thiếu máu não thoáng qua
Bệnh nhân có biểu hiện nghi ngờ thiếu máu não thoáng qua cần được đưa đến cơ sở y tế gần nhất để được bác sĩ thăm khám, đánh giá và loại trừ đột quỵ cấp. Quá trình chẩn đoán sẽ bao gồm các xét nghiệm sau:
- Chụp ảnh não bộ: Chụp cộng hưởng từ (MRI) hoặc chụp cắt lớp vi tính (CT) não bộ giúp bác sĩ hình ảnh cấu trúc não bộ, phát hiện các tổn thương do thiếu máu não hoặc các bệnh lý khác.
- Xét nghiệm máu: Xét nghiệm công thức máu, mỡ máu, chức năng đông máu,… giúp đánh giá tình trạng sức khỏe tổng thể, xác định các yếu tố nguy cơ tiềm ẩn cho bệnh tim mạch và đột quỵ.
- Chụp mạch máu não: Chụp số hóa hệ động mạch cảnh ngoài sọ (DSA) giúp đánh giá tình trạng lưu thông máu trong các động mạch cảnh và các nhánh, phát hiện các hẹp tắc mạch, mảng bám,… có thể gây ra cơn thiếu máu não thoáng qua.
- Xét nghiệm tim mạch: Điện tim (ECG) và siêu âm tim giúp đánh giá chức năng tim, phát hiện các rối loạn nhịp tim, van tim, hở van tim,… có thể góp phần dẫn đến thiếu máu não.
Cơn thiếu máu não thoáng qua (TIA) là tình trạng tạm thời thiếu máu não do tắc nghẽn mạch máu não. Mặc dù TIA thường không để lại di chứng lâu dài, nhưng nó là dấu hiệu cảnh báo nguy cơ đột quỵ cao trong tương lai. Do đó, việc điều trị và phòng ngừa TIA là vô cùng quan trọng.
- Thuốc: Bác sĩ có thể kê đơn thuốc để ngăn ngừa nguy cơ tắc nghẽn mạch máu não, bao gồm:Thuốc kiểm soát huyết áp, Thuốc chống kết tập tiểu cầu, Thuốc điều trị tiểu đường, Thuốc hạ lipid máu, Thuốc điều trị rối loạn nhịp tim.
- Tập thể dục: Tập thể dục được khuyến cáo để tăng cường lưu thông máu, tăng sự dẻo dai cho mạch máu để ngăn ngừa cơn thiếu máu não thoáng qua tái phát hoặc đột quỵ não. Thời gian cần tập thể dục với người trưởng thành là tối thiểu 150 phút mỗi tuần hoặc 75 phút với cường độ cao.
- Giảm cân với những người bị béo phì, duy trì chỉ số BMI an toàn nhất là những người có BMI >30.
- Chế độ ăn uống lành mạnh: Hạn chế bia rượu và các chất kích thích, bỏ thuốc lá nếu đang hút, hạn chế mỡ động vật và muối, thay vào đó là ăn thực phẩm tươi sống, hoa quả nhiều Vitamin và khoáng chất,…
Hy vọng với bài viết trên, các bạn đã biết cách nhận biết các dấu hiệu của cơn thiếu máu não thoáng qua và có các giải pháp phòng tránh kịp thời! Hãy tăng cường sức khỏe não bộ bằng Dưỡng não Bách Việt để phòng ngừa các bệnh như thiếu máu não, mất ngủ, đột quỵ… nhé!